Kennedy Adventure Tours & Safaris
Parę zwrotów i słówek w Swahili. Jadąc z nami na safari nie trzeba znać języków obcych. Mamy bardzo kontaktowych przewodników.
Niemniej miło jest czasem powiedzieć coś w języku tubylców.
Jedno z najczęściej słyszanych słów JAMBO znaczy cześć,jak się masz,miłego dnia.Odpowiadamy również: JAMBO lub SIJAMBO - nie ma problemu.
Kiedy chcemy zapytać: jak się masz,jak leci ? mówimy: HABARI ? I odpowiadamy: NZURI co znaczy świetnie,dobrze.
KARIBU to witaj,wejdź lub proszę(przy podawaniu czegoś).Odpowiadamy: ASANTE - dziekuję lub ASANTE SANA - dziękuję bardzo.
KWAHERI/NI znaczy do widzenia do jednej/wielu osób.Odpowiadamy tak samo, KWAHERI.
KUWA NA HERI NJEMA - powodzenia
Do zobaczenia później - TUONANE BAADAYE
TAFADHALI - proszę i SITAKI,ASANTE - nie,dziękuję
Pukając czy wchodząc do pomieszczenia pytamy HODI? - Cześć, jest tu ktoś?
NDIYO to tak a HAPANA znaczy nie.
Biali albo turyści to w Swahili MZUNGU a HAKUNA MATATA to nie ma problemu.
HAKUNA PEAS to nie ma pieniędzy a SAFARI NJEMA znaczy przyjemne safari.
Nasz kierowca to DEREVA a droga to BARABARA. A MPENZI WANGU to mój drogi.
BWANA to pan a MAMA lub BIBI to pani. Nastolatek,młodzież to KIJANA a dziecko to MTOTO.
Jak się nazywasz? to JINA LAKO NANI?
Czy ty się nazywasz ...? UNAITWAJE ..?
Nazywam się ... to ,JINA LANGU NI .. albo NINAITWA ...
Skąd jesteś? to UNATOKA WAPI?
A jestem z ...to NINATOKA ... Na przykład jestem z Polski to NATOKA POLAND
Miło cię spotkać NI HERI KUKUTANA NAWE
Poprawnie młodsi witają starszych SHIKAMOO. Jedyną odpowiedzią na shikamoo jest MARAHABA.
Witam HUJAMBO. Odpowiadamy na to SIJAMBO.
MAMBO to też popularne pozdrowienie.Odpowiadamy POA - spoko
SEMA co jest grane?
NIAMBLE powiedz mi.
Podczas safari jeździmy po parku narodowym BUGA LA WANYAMA lub rezerwacie BUGA LA WANYAMA LA KIBINAFSI.
Możemy zobaczyć górę MLIMA,dolinę BONDE,busz KICHAKA,równinę TARAMBALE,las MSITU,jezioro ZIWA,rzekę MTO,plażę PWANI,farmę SHAMBA.
W parku czasem towarzyszy nam ranger MLINZI WA WANYAMA a w Mara masajski wojownik VIJANA WA KIMASAI WENYA UJUZI WA KULINDA BOMA.
A śpimy w hotelu MKAHAWA,czasem w namiocie EMA a przy wodopoju DIBWI LA MAJI możemy zobaczyć jakiegoś zwierzaka MNYAMA.
Gdzie mieszkasz ? - UNAKAA WAPI ?
Mieszkam w ... - NINAKAA ...
Gdy chcemy powiedzieć,do zobaczenia mówimy TUTAONANA
Nie rozumiem to SIFAHAMU albo SIELEWI. NAELELEWA - rozumiem.
A,nie mówię w Swahili ale ...to SISEMI KISWAHILI,LAKINI...
Jak to mówisz w Swahili ? UNASEMAJE NA KISWAHILI
Gdy nie zrozumieliśmy i prosimy o powtórzenie można powiedzieć SEMA TENA a jak nasz rozmówca mówi za szybko to SEMA POLE POLE czyli mów wolniej.
Nie wiem to SIJUI
Jestem amerykaninem to MWAMERIKA a jestem Polakiem to MIMI NI MPOLAND
I parę przydatnych słówek: WAPI ? - gdzie?, HAPA - tutaj, LINI? - Kiedy?, SASA - teraz, SASA HIVI - wkrótce, KWA NINI? - dlaczego?, KWA SABADU - ponieważ, NANI? - kto?, NINI? - co?, GANI? - który?, KWELI - prawda, NA - i,z, AU - lub, SIYOTI. Na stół mówimy tu MEZA. Ważne pomieszczenie czyli toaleta to CHOO i łazienka BAFU. Gorąca/zimna woda to MAJI MOTO/BARIDI.
Dom(budynek)to NYUMBA a dom rodzinny NYUMBANI.
Z przydatnych: Wyjście MLANGO WA KUTOKEA, wejście KIINGILIO i IMEFUNGULIWA otwarte i IMEFUNGWA zamknięte.
Chce mi się pić to NINA KIU a jestem głodny NINASIKIA NJAA.
Zamawiając kawę w restauracji możemy użyć KIKOMBE CHA KAHAWA TAFADHALI, filiżankę kawy proszę. Z mlekiem NA MAZIWA.
KIKOMBE YA MAJANI TAFADHALI to filizankę herbaty,proszę. A coś zimnego do picia,proszę to KITU BARIDI CHA KUNYWA TAFADHALI.
Prosząc o wodę UNAWEZA KUTUCHOTEA MAJI BARIDI TAFADHALI ? Czy możesz przynieść nam zimną wodę?
Woda butelkowana to MAJI YA CHUPA. Sok pomarańczowy MAJI YA MACHUNGWA,ananasowy MAJI YA MANANASI,lody AISKRIMU.
I coś mocniejszego.POMBE - piwo,POMBE MBILI - dwa piwa,dżin z tonikiem to JINI NA TONIKI,czerwone wino VINO NYEKUNDU a białe VINO NYEUPE Szkocka to SCOTCH. Z lodem NA BARAFU.
Jadamy śniadanie CHAKULA CHA ASUBUI, lunch CHAKULA CHA MCHANA i kolację CHAKULA CHA JIONI.
Z owoców: banan NDIZI, winogrona ZABIBU, melon TIKITI MAJI, pomarańcza CHUNGWA, ananas NANASI, brzoskwinia PICHI
NI WAPI TUNAWEZA NUNUA SANAMU KENYA - gdzie możemy kupić jakieś pamiątki z Kenii?
Ile? to w Swahili NGAPI?, pieniądze PESA a jaka cena? to BEI GANI? Możemy też zapytać,ile to kosztuje? PESA NGAPI?
NATAKA znaczy chcę a SITAKI nie chcę. Daj mi to NIPE, przynieś mi NILETEE (czy mogę dostać?)
TENA to znowu. Dosyć TOSHA albo BASI.
GHALI lub SANA to drogi a RAHISI to tani ( również znaczy to łatwy)
INA BEI GANI? - Ile to kosztuje?
W targowaniu ze sprzedawcami w sklepie DUKA pomocne będzie PUNGUZA KIDOKO,obniż cenę,zejdź w dół z ceną. SI IPENDI - nie podoba mi się.
Bank to BENKI, poczta POSTA a kawiarnia, restauracja HOTELI. SIMU znaczy telefon, SIGARA to papierosy
MIMI MGONJWA to jestem chory, DAKTARI lekarz a HOSPITALI szpital. POLISI policja.
Transport i kierunki:
BAS to autobus,GARI auto a MAGARI pojazd. BAISKELI rower,TRENI pociąg,NDEGE samolot a CHOMBO łódź. MELI to statek.PETROLI to paliwo.
Jeździmy drogą NJIA i autostradą BARABARA a idziemy ścieżką NDIA.
Pieszo to w Swahili KWA MIGUU
Kiedy przyjedziesz? TUTAFIKA LINI?
POLE POLE znaczy powoli a HARAKA szybko. SIMAMA to zatrzymaj się.
UNAENDA WAPI? Gdzie idziesz? a MPAKA WAPI ? Dokąd? i KUTOKA WAPI Skąd?
KILOMETA NGAPI? to ile kilometrów?
Jadę do .. to NAENDA ..., TWENDE to jedźmy.
Prosto MOJA KWA MOJA, na lewo KUSHOTO, na prawo KULIA, w górę JUU, w dół CHINI.
Chcę tu wysiąść to NATAKA KUSHUKA HAPA.
Czas:
Która godzina? SAA NGAPI? I odpowiadamy na przykład,jest czwarta SAA NNE. Lub kwadrans po NA ROBO, kwadrans do KASA ROBO.
Wcześnie to MAPEMA, wczoraj JANA, dzisiaj LEO, jutro KESHO. W dzień to MCHANA, w nocy USIKU.
Świt ALFAGIRI, rano ASUBUHI.
JAMATUTU poniedziałek, JUMANNE wtorek, JUMATANO środa, ALHAMISI czwartek, IJUMAA piątek, JUMAMOSI sobota i JUMAPILI niedziela.
Pory dnia:
ASUBUHI - rano, MHANA - popołudnie, JIONI - wieczór, USIKU - noc
Cyfry:
1-MOJA, 2-MBILI, 3-TATU, 4-NNE, 5-TANO, 6-SITA, 7-SABA, 8-NANE, 9-TISA, 10-KUMI, 11-KUMI NA MOJA, 12-MUMI NA MBILI, 20-ISHRINI, 21-ISHRINI NA MOJA, 30-THELATHINI, 40-AROBAINI, 50-HAMSINI, 60-SITINI, 70-SABINI, 80-THEMANINI, 90-TISINI, 100-MIA MOJA, 121-MIA MOJA NA ISHRINI NA MOJA, 1000-ELFU
I znaki:
HATARI to niebezpieczeństwo, ANGALIA lub ONYO znaczy ostrzeżenie, MBWA MKALI groźny pies, ZAKAZ WJAZDU to HAKUNA NJIA.
I parę słów które również warto znać:
-ZURI to dobry( przedrostki dajemy z przodu), a BAYA zły. KUBWA duży, DOGO mały. Dużo to INGO, inny to INGINE. Niezły to SI MBAYA.
Na OK,świetnie możemy powiedzieć SAWA. A jak coś jest spoko,cool to SAFI.
Rzecz to KITU, problemy WASIWASI.
Przyjaciel to RAFIKI a przepraszam SAMAHANI. Nic nie szkodzi to SI KITU. Gdy przepraszamy chcąc przejść mówimy HEBU.
W czym problem? to NAMNA GANI?
I magiczne słowo,proszę to TAFADHALI.
Może być przydatne PIGA PICHA MIMI! proszę mi zrobić zdjęcie !
Czasem usłyszymy SAIDIA MASKINI! Wspomóż biedaka !I na to najlepiej nie reagować.
Gdy jesteśmy zadowoleni możemy powiedzieć NINASHUKURU SANA - jestem zadowolony.
A dając napiwek przewodnikowi czy obsłudze hotelowej HAPA KUNA BAKISHISHI YAKO czyli napiwek dla ciebie.
Gdy chcemy kogoś zagadnąć można powiedzieć LEO KUNA HALI ZURI YA ANGA, dziś jest ładna pogoda.
Z rana UMEAMKAJE? jak ci się wstało? Ja odpowiadam SALAMA dobrze.
HABARI ZA LEA? jakie wieści dzisiaj? Jeśli wszystko OK odpowiadamy NZURI,NJEMA,SALOMA
A gdy jest bardzo gorąco LEO KUNA JOTO SANA - dziś jest bardzo gorąco, albo NI MWANGILIO MZURI - to piękny widok.
I wieczowem po safari ILIKUWA SIKU ZURI - to był miły dzień.
HUJAMBO? coś nie tak? i na pewno odpowiemy SIJAMBO czyli dobrze,OK.
UMESHINDAJE? jak spędziłeś dzień - i również na pewno odpowiemy SALAMA! spoko.
Idąc spać USIKU MWEMA - dobrej nocy lub LALA SALAMA - śpij spokojnie.
Chcąc zrobić komuś zdjęcie zapytajmy NINAWEZA KUKUPIGA PICHA? co znaczy czy mogę zobić ci zdjęcie?
Zwierzęta w Swahili:
Zwierzę to MNYAMA, MAMBA - krokodyl, SAMAKI - ryba, KOBE - żółw, NYANI - pawian, SOKWE - goryl, SOKWE - szympans, CHIRIKU - papuga, MWEWE - orzeł, NDEGE - ptak, MBOGO - bawół, DUMA - gepard, NDOVU, TEMBO - słoń, TWIGA - żyrafa, KIBOKO - hipopotam, FISI - hiena, SWALA PALA - impala, MBWEHA - szakal, CHUI - lampart, SIMBA - lew, TUMBILI - małpa, MBU - komar, KIFARU - nosorożec, NYOKA - wąż, NYUMBU- antylopa gnu, PUNDA MILIA - zebra, MBUNI - struś, MJUSI - jaszczurka, PAKA - kot, MBWA - pies.
W czasie safari podczas świąt może przydać się:
Wesołych Świąt - HERI NJEMA ZA SIKU KUU
Szczęśliwego Nowego Roku - HERI NA BARAKA ZA MWAKA MPYA
